Περιήγηση στη Θάσο

Αυτό που τελικά συμβολίζει η Θάσος για την Καβάλα είναι η διαρκής ικανότητα της αναγέννησης. Από την Κεραμωτή του Νέστου διαθέτουμε την πιο εύκολη πρόσβαση προς το νησί της Θάσου, με ανά μισάωρο το καλοκαίρι και ανά μια ώρα τον χειμώνα δρομολόγια των πορθμείων από και προς το λιμάνι του Λιμένα της Θάσου. Η απόσταση είναι μικρή και το ταξίδι διαρκεί μόλις 30-35 λεπτά.

Μόλις βγούμε από τον φυσικό κόλπο της Κεραμωτής και παραπλεύσουμε την φανταστική της αμμόγλωσσα διακρίνονται τα σπίτια του Λιμένα και ο ορεινός, δασώδης όγκος του Υψαρίου (1.127 μέτρα υψόμετρο). Η Θάσος μοιάζει με επίγειο παράδεισο. Είναι το καταπράσινο νησί του Βορείου Αιγαίου. Αιωνόβια δέντρα, έλατα και πεύκα, πλατάνια , κουμαριές, ελιές γεμίζουν τα φαράγγια και τις πλαγιές κι απλώνονται στις μικρές πεδιάδες και ξεφυτρώνουν στα γραφικά ακρογιάλια.

Η φύση της Θάσου είναι το ασυναγώνιστο πλεονέκτημα του νησιού. Σπάνια νησί του Αιγαίου διέθετε τόσες πολλές, αλλά και τόσο διαφορετικές στην σύνθεσή τους ακρογιαλιές και αμμουδιές. Το βουνό με το καταπράσινο πεύκο του ακουμπάει στην αλμύρα και την γεύεται. Ατυχώς, σε ορισμένα σημεία το δάσος της Θάσου έχει πληγεί από δασικές πυρκαγιές και δεν έχει προλάβει ακόμη να αναδημιουργηθεί. Αν και στη Θάσο το δάσος αναγεννάτε με φοβερή ταχύτητα και επανέρχεται στην προηγούμενη οργιώδη του βλάστηση. Κι αν σε κάποια σημεία δείτε την βλάστηση χαμηλή και ποώδη είναι επειδή η φλόγα πέρασε πρόσφατα. Ωστόσο, όμως, η μεγαλύτερη έκταση τον νησιού καλύπτεται ακόμη, και παρά τις φωτιές, από πυκνό δάσος που φτάνει μέχρι το κύμα. Βουνό, δάσος, χαράδρες και κατάφυτες κοιλάδες απολήγουν σε ονειρικές ακτές που από μόνες τους είναι στολίδια της φύσης. Από τον Λιμένα ξεκινάμε την περιήγησή μας στις όμορφες παραλίες της Θάσου.

Ανηφορίζουμε και το πευκόδασος ευωδιάζει την διαδρομή, ενώ μέχρι ένα ορισμένο ύψος η ελιά και το πεύκο εναλλάσσονται. Η ρίγανη και το θυμάρι αρωματίζουν τον αέρα, καθώς και τα διάφορα μυρωδικά τον βουνού έτοιμα για τσάγια. Τα τζιτζίκια και τα τριζόνια μας συντροφεύουν σε όλη την πορεία. Κοντά στην πρωτεύουσα Λιμένα είναι η Μακρύαμμος, μια περιοχή που διαθέτει έναν κρυστάλλινο γαλαζοπράσινο και εκτεταμένο κόλπο με υπέροχη αμμουδιά. Αν φεύγοντας από τον Λιμένα δεν λοξοδρομήσουμε αριστερά προς την Μακρύαμμο, αλλά συνεχίσουμε προς το παραδοσιακό χωριό Παναγία , θα αντικρίσουμε πριν φτάσουμε στο χωριό, στο πλάτωμα μετά το τέλος της ανόδου, την καταπληκτική θέα της Χρυσής Αμμουδιάς. Ανάμεσα σε μια μεγάλη πεδιάδα και σε πτυχώσεις του βουνού ανοίγεται εμπρός μια τεράστια αμμουδιά και ένας ήσυχος γαλαζοπράσινος κόλπος. Η τεράστια παραλία είναι αμμώδης σε μήκος 3,5 χιλιομέτρων και στην σκάλα Παναγίας διαθέτει οργανωμένο κάμπινγκ, ενώ στο μεγαλύτερο μήκος της ανάμεσα στα πλατύφυλλα δέντρα υπάρχουν οργανωμένες μονάδες μικρών κυρίως ξενοδοχείων, που μπορούν να προσφέρουν οικογενειακές ανέσεις στους παραθεριστές. Και τα δύο χωριά η Παναγία και η Ποταμιά είναι από τα πιο ιστορικά της Θάσου.

Είναι χτισμένα σε παραδοσιακή μορφή με τις στέγες από πέτρα σχιστόλιθου. Διαθέτουν πολλά εξωκκλήσια και όμορφες γωνιές. Στην πλατεία της Παναγίας ο επισκέπτης μπορεί να πιει το καφέ του ή να γευματίσει κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια. Στην Ποταμιά μπορεί να επισκεφθεί το μουσείο του Θάσιου διακεκριμένου γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή (που εργάστηκε και διακρίθηκε κυρίως στις ΗΠΑ). Συνεχίζοντας την διαδρομή μας νοτιότερα φτάνουμε στην παραλία των Κοινύρων. Όσοι αγαπούν τις εξωτικές παραλίες στα Κοίνυρα θα βρουν μια ωραία αμμουδιά με λευκή, ψιλή άμμο και μια καταπράσινη θάλασσα που, λόγω βυθού, δεν γίνεται ποτέ γαλάζια και παραμένει ειδυλλιακά πράσινη. Μπροστά στο ακρογιάλι ένα μικρό νησάκι κάνει πιο οικεία και φιλική την παραλία, ενώ και στην ακτή των Κοινύρων και σε αυτήν του Παραδείσου τα νερά είναι κατακάθαρα και ρηχά στην αρχή με ευρύ κυματισμό που συμβάλλει στην εξωτική εικόνα της παραλίας.

Η ακτογραμμή από το σημείο αυτό μέχρι και το ακρωτήριο Κεφαλάς εναλλάσσεται μεταξύ της πιο τραχιάς, αλλά και της πιο ήμερης εκδοχής του τοπίου. Τις κρυφές αμμουδερές παραλίες διαδέχονται απότομες βραχώδεις ακτές και το γυμνό, χωρίς βλάστηση, τοπίο με τους ελαιώνες και το πεύκο. Στις Αλυκές της Θάσου τα αρχαία ευρήματα συμφιλιώνονται με τις φωνές των παραθεριστών και των λουόμενων και οι δύο ακτές, σαν δίδυμες, προσφέρουν μπάνιο σε μια πεντακάθαρη Θάλασσα, όπου για προστασία από τον ήλιο έχεις την φυσική σκιά του πεύκου και όχι τις τεχνητές ομπρέλες. Τα αρχαία και μεσαιωνικά-βυζαντινά ευρήματα αποδεικνύουν ότι στην περιοχή υπήρχε ένας σημαντικός οικισμός που πιθανόν εγκαταλείφθηκε κατά την διάρκεια των πειρατικών επιδρομών τον 7ο ή 8ο μ. Χ. αιώνα. Υπάρχουν τα ερείπια ενός ιερού και δύο εκκλησιών, στο ρυθμό της βασιλικής, πάνω στο ύψωμα, ενώ στην περιοχή λειτουργούσε και αρχαίο λατομείο.

Κρεμασμένο στο βράχο και με φόντο το εκτυφλωτικό γαλάζιο του Αιγαίου το μοναστήρι του Αρχάγγελου είναι μια έκπληξη για τον ταξιδιώτη που το αντικρίζει σε μια στροφή που δεν το περιμένει. Το τοπίο στη νότια Θάσο, όπου οδηγούμαστε είναι βραχώδες και άνυδρο. Το πεύκο κάνει διάλειμμα στη συχνότητα της εμφάνισής του και οι παραλίες τον νησιού μονοπωλούν το ενδιαφέρον των παραθεριστών. Η Αστρίς, ο Ποτός και το Πευκάρι είναι οι ακτές που συναντούμε μέχρι τα Λιμενάρια. Το χωριό Θεολόγος είναι το μεγαλύτερο κεφαλοχώρι της νότιας πλευράς τον νησιού με πλούσια παράδοση και ιστορία και συνεχή παρουσία στην περιοχή από την αρχαία εποχή μέχρι την Τουρκοκρατία. Το χωριό δεν επλήγη από την πειρατεία καθώς είναι σε σημείο που δεν διακρίνεται από την Θάλασσα και επειδή διέθετε πολλά και άφθονα νερά βρήκαν σε αυτό καταφύγιο πολλοί κάτοικοι, με αποτέλεσμα ο Θεολόγος να παίξει σημαίνοντα ρόλο στην ιστορία του νησιού, ιδιαιτέρως επί Τουρκοκρατίας. Είναι η πατρίδα μεγάλων Θάσιων, που αναδείχθηκαν στην πολιτική και πολιτιστική ζωή της Ελλάδος. Διασώζονται πολλά δείγματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ανάμεσα σε αυτά και το αρχοντικό τον πρώτου προέδρου της Θάσου την περίοδο της αιγυπτιακής κατοχής και αρχηγού της Επανάστασης Μεταξά Χατζηγιώργη.

Τα Λιμενάρια (2.441 κάτοικοι) για χρόνια ήταν το αντίπαλο δέος του Λιμένα (3.130 κάτοικοι) και είναι ο πιο πολυπληθής οικισμός του νησιού μετά την πρωτεύουσα. Το λιμάνι του οικισμού αναπτύχθηκε ιδιαίτερα μετά το 1903, όταν ο Γερμανός επιχειρηματίας Φρ. Σπέιντελ ανέλαβε την εξόρυξη των κοιτασμάτων αργυρούχου μολύβδου και καλαμίνας, δημιούργησε το ορυχείο, το οποίο λειτούργησε για πολλά χρόνια και στον Βαθύ Λιμενάρι έκτισε το γραφεία της εταιρίας του, που μέχρι σήμερα διασώζονται με την ονομασία το «Παλατάκι». Το ακρωτήριο του Κεφαλά (ζούσε μέχρι την δεκαετία του 1970 εδώ η μεσογειακή φώκια) είναι το όριο της Νότιας Θάσου με την Δυτική, που έχει αναπτύξει πέντε ζωντανά χωριά, ορεινά τα παλαιότερα με τις ενεργές και ανεπτυγμένες σκάλες τούς. Οι Μαριές και η σκάλα τους είναι το πρώτο χωριό που συναντούμε στη συνέχεια τον περιφερειακού δρόμου του νησιού.

Η σκάλα είναι περισσότερο γνωστή σήμερα, ενώ ελάχιστοι έχουν επισκεφθεί τον ορεινό οικισμό. Η Καλλιράχη και η σκάλα της στη συνέχεια, ο Σωτήρας και η σκάλα του, ο Πρίνος και η σκάλα του, όπου προσεγγίζουν τα πορθμεία από την Καβάλα και την Νέα Πέραμο και πιο πάνω από τον ορεινό Πρίνο το Καζαβίτι, που το καλοκαίρι ζωντανεύει από τους παραθεριστές κατοίκους του και κάποτε ήταν ένα κεφαλοχώρι του νησιού, κτισμένο μέσα στο πράσινο, σε μια χαράδρα για να μην είναι ορατό από την θάλασσα και τους πειρατές. Τέλος η σειρά των χωριών της Δυτικής πλευράς της Θάσου κλείνει με το Ραχώνι και την σκάλα του. Η Θάσος είναι το νησί που δεν κρύβει τίποτα. Το οδικό δίκτυο αγκαλιάζει όλο το νησί και το κάνει προσβάσιμο σε κάθε επισκέπτη. Η περιφερειακή οδός τον νησιού είναι σε καλή κατάσταση και οι τουρίστες με μότο και αυτοκίνητα γνωρίζουν κάθε γωνιά και κάθε παραλία του. Τα τοπικά προϊόντα, το μέλι, οι ελιές Θρούμπες, το αρίστης ποιότητας λάδι, τα τοπικά γλυκά με το αξεπέραστο καρυδάκι στην κυρίαρχη Θέση μας συνοδεύουν κατά την αναχώρησή μας και μας προσφέρουν μνήμες από την παραμονή μας στο νησί.